Sam Bankman-Fried: De opkomst en ondergang van FTX

Een vroege fascinatie voor kansberekening

Sam groeide op in een academisch gezin, met ouders die beiden professor waren. Hij was een kind dat zich snel verveelde en zich meer aangetrokken voelde tot gesprekken met volwassenen dan met leeftijdsgenoten. Op jonge leeftijd ontwikkelde hij een rationele kijk op de wereld en een fascinatie voor kansberekening. Tijdens zijn tijd bij handelsfirma Jane Street Capital werd deze analytische blik verder aangescherpt. Hij leerde dat het loont om risico’s te nemen als de kans op winst ook maar een fractie hoger is dan de kans op verlies.

FTX: De gouden belofte

Na een succesvolle arbitrage strategie met bitcoin, waarbij hij munt sloeg uit prijsverschillen tussen de Japanse en Amerikaanse markt, besloot Sam in 2019 zijn eigen cryptobeurs te lanceren: FTX. Het platform werd snel een van de grootste en meest geavanceerde cryptobeurzen ter wereld. Zijn team gaf miljarden uit aan marketing, van Super Bowl-reclames met Larry David tot samenwerkingen met beroemdheden als Tom Brady. FTX werd een gevestigde naam en Sam een miljardair op de cover van Forbes.

De val van een imperium

Maar onder de oppervlakte waren er problemen. Terwijl de cryptomarkt in 2022 begon te krimpen, raakte FTX steeds meer in de problemen. Concerns over de financiële stabiliteit van FTX’s zusterbedrijf Alameda Research werden publiek, en concurrent Binance hielp het vuur aan te wakkeren door publiekelijk vraagtekens te zetten bij de solvabiliteit van FTX. Binnen enkele dagen ontstond een bankrun: klanten probeerden massaal hun geld op te nemen, maar FTX kon niet aan de vraag voldoen. Op 9 november 2022 sloot het platform de deuren en stortte het bedrijf in.

Het schandaal blootgelegd

Wat volgde, was een stroom aan onthullingen. Sam had in het geheim miljarden dollars van klanten doorgezet naar Alameda Research, waar het werd ingezet voor riskante investeringen en uitgaven aan luxe villa’s, politieke donaties en extravagante marketingcampagnes. Terwijl hij zich voor de buitenwereld voordeed als een altruïstische ondernemer, werd duidelijk dat hij de financiële regels aan zijn laars lapte. Het bedrijf had verschillende versies van zijn boekhouding, waarbij de meest rooskleurige werd gepresenteerd aan investeerders en klanten.

Het juridische staartje

Sam Bankman-Fried werd gearresteerd en aangeklaagd voor fraude. Tijdens de rechtszaak kwamen nog meer bizarre details naar buiten, waaronder het feit dat hij en zijn team in een luxevilla op de Bahama’s woonden, waar drugsgebruik en chaotisch management aan de orde van de dag waren. Zijn ex-partner en voormalige CEO van Alameda, Caroline Ellison, legde belastende verklaringen tegen hem af. Uiteindelijk werd hij veroordeeld tot 25 jaar cel.

De impact op crypto

De val van FTX heeft de cryptomarkt voorgoed veranderd. Het incident benadrukte de noodzaak van regulering en transparantie binnen de industrie. In Europa werd de MiCA-wetgeving versneld ingevoerd, en wereldwijd zijn toezichthouders strenger geworden op cryptoplatformen.Hoewel de meeste gebruikers opgelucht zijn dat er eindelijk terugbetalingen komen, is er ook kritiek. De vergoedingen worden berekend op basis van de cryptoprijzen ten tijde van het faillissement in 2022. Dit betekent dat gebruikers niets merken van de flinke prijsstijgingen die Bitcoin en andere cryptomunten sindsdien hebben doorgemaakt.
Zo is de waarde van Bitcoin de afgelopen twee jaar met meer dan 400% gestegen. Dit roept bij veel gedupeerden de vraag op of het reorganisatieplan wel écht recht doet aan hun geleden verliezen.

Sam Bankman-Fried’s opkomst en ondergang vormen een les voor de cryptowereld: zonder transparantie en verantwoordelijkheid blijft succes slechts tijdelijk.
 

Luister de volledige aflevering van Elke in Cryptoland over de opkomst en ondergang van FTX  hier.